Borsa Caiz mi?

Giriş

Borsa haram mı? yazımda değişik görüşlere yer vereceğim. İlk olarak borsanın ne demek olduğundan bahsedeceğim. Ardından diyanetin borsa hakkında ki görüşlerine değineceğim. Borsa haram mı? Borsa caiz mi? Konusunu araştırmamın nedeni akıllarda soru işareti bırakan faiz ve haram ürünler üreten işletmelerin hisselerini alıp almamak konusunda kararsız kalınmasıdır. En ince detaylarına kadar borsa haram mı borsa caiz mi konusuna giriş yapalım.

Borsa Nedir?

Borsa ticarete konu olan malların ve değerli evrakların (hisse senedi gibi) alınıp satıldığı platformdur. Borsa içerisinde alım ve satıma konu olan yatırım araçları vardır. Bu yatırımaaraçlarına göz atacak olursak;

• Kıymetli evraklar (hisse senedi bono tahvil) 
• Dövizler
• Emtialar
• Vadeli İşlem Sözleşmeleri
• Varantlar
• Sertifikalar
• Borsa Yatırım Fonları
• Borçlanma Araçları
• Kira sertifikaları

Borsada bizim inceleyeceğimiz hisse senedi almak haram mı caiz mi konusu olacaktır. Çünkü araştırma yapanların büyük bölümü borsa ile hisse senetlerini araştırmaktadır.

Borsayı ve borsada işlem gören yatırım araçlarının genel tanımını yaptıktan sonra hisse senedi almanın ne demek olduğundan bahsedeyim.

Hisse Senedi Almak Ne Demektir?

Borsa üzerinden hisse senedi almak bir şirkete ortak olmaktır. Kısaca özetleyecek olursam. Çok beğendiğiniz bir dükkana ortak olmak isterseniz, dükkanın piyasa değeri üzerinden sizin ödeyeceğiniz bedele göre ortaklık yüzdesi verilir. Örneğin 100.000 Lira Tutarında bir dükkana ortak olmak istediniz ve sahibi ile görüştünüz. Dükkan sahibi size ortak olabileceğinizi söyledi. Sizin cebinizde de 30.000 Lira olsun. 100.000 Lira değeri olan dükkana 30.000 Lira ile ortak olursanız dükkanın %30 payına sahip olursunuz.

%30 ortaklık, dükkanını gelirlerine ve giderlerine %30 oranında sahip olmak demektir. İşletme kar yaparsa %30 oranında alırsınız yada başka bir yatırımda kullanırsınız.

Borsa üzerinden bir işletmenin hisse senetlerini almakta yukarıdaki örnekle aynıdır. Şirketin hisselerini alarak o şirkete ortak olmuş olursunuz.

Borsa Haram mı Caiz mi konusunu araştıran insanlar, borsa da işlem gören şirketlerin faiz ile ilişkilerini ve haram ürünler satmaları konusunda araştırma yapmaktadır.

Borsa Haram mı? Borsa Caiz mi?

Borsa haram mı konusuna ilk olarak diyanetin tv de verilen cevap ile başlayacağız.

Diyanet Tv’de borsa da işlem yapmanın hükmü nedir diye soru sorulması üzerinde diyanet yetkilisi;

İlk olarak yukarda anlattığım gibi borsayı açıklamış ardından borsada yatırım yapılırken dikkat edilecek husus hisse senedi alınan şirketin herhangi bir şekilde İslam’ın haram kıldığı, işlerle ve işlemlerle uğraşmamasıdır. Örneğin bono, tahvil, faizli işlemler, Domuz ve domuz ürünlerinin ticareti, Alkollü içki ve ürün üretimi ve satışı yapılan işletmeler, kumar, loto, toto gibi İslam’ın haram kıldığı ürünleri sunan şirketlerin hisse senetlerinin alınmaması gerekir. Borsada yatırım yapmak isteyenler manipülasyonlara dikkat etmelidir. Yatırımcı İslam’ın haram kıldığı ürünleri ve ürünlerin satışının yapıldığı şirketlerden uzak durarak borsada yatırım yapabilir demiştir.

Diyanet Tv’nin borsa konusunda ki videosuna ulaşmak için TIKLAYIN

Borsa haram mu konusunda, hocalarımızın arasından en bilindik olan Nihat Hatipoğlu’un borsa hakkındaki görüşlerine yer vereceğim. Tek bir hocanın düşüncelerine yer vermemin sebebi bu konuda farklı görüşlerin bulunmasıdır. Genel olarak hocalarımız diyanetin açıklamalarına katılmaktadır. Borsayı bir yatırım aracı olarak görerek, kumar mantığı ile işlem yapmayanlar, İslam’ın yasakladığı ürünlerden ve yatırım araçlarından uzak durarak İslam’a göre yatırım yapılabilir.

Nihat Hatipoğlu Borsa Yorumu

A Haber’de Özlem Denizmen’in konuğu olan Nihat Hatipoğlu Borsa konusunu ele almış ve açıklamada bulunmuştu. Hatipoğlu Borsa haram mı caiz mi konusunda borsa da yatırım yapan bir Müslüman’ın şirket faaliyetlerine göre yatırım yapması gerekir, şirketin islama aykırı ve haram statüsünde bir iş yapıyorsa ilgili şirketin borsada ki hissesi de haramdır.

Örneğin şirket alkollü içki üretiyorsa İslam’a göre o sermaye içerisinde olamazsınız. Kağıt üretiyorsa İslami açıdan bir zararı yoktur şeklinde konuşma yapmıştır.

Ayrıca Nihat Hatipoğlu faiz konusuna da girmiş borsada işlem gören faizli yatırım araçları için enflasyon oranı kadar getirisi olsa bile faiz faizdir ve faizin her türlüsü haramdır demiştir.

SONUÇ

Diyanetin ve Nihat Hatipoğlu hocanın açıklamaları doğrultusunda İslamiyete göre borsa da helal ürünler üreten veya helal işler yapan şirketlere ortak olunabilir. Haram işler yapan, İslama uygun ürünler üretmeyen veya satan şirketlere yatırım yapılamaz, caiz değildir.

Faiz ile İlgili Kuran’da Geçen Bazı Ayetler

“Allah faizi adım adım bitirir, sadakaları ise büyütür. Allah günaha batmış hiçbir katmerli inkârcıyı sevmez” (2/276).

“Ey iman edenler! Allah’tan korkun ve gerçekten mümin iseniz faizin kalanını artık bırakın” (2/278)

“Eğer faiz alıp vermekten vazgeçmezseniz Allah ve O’nun Rasulü karşı bir savaş halinde olduğunuzu bilin. Eğer tövbe ederseniz anaparanız sizindir. Böylece ne zulmetmiş ne de zulme uğramış olursunuz” (2/279).

“O halde yakınlarınıza haklarını verin, miskinlere de, yolda kalmışlara da… Allah’ın rızasını arayanlar için bu hayırlı bir iştir. Kurtulacak olanlar da bunlardır. Artış sağlasın diye insanların mallarından aldığınız faizler Allah katında bir artış getirmez. Ama Allah’ın rızasını talep ederek verdiğiniz zekât var ya! İşte hayrını katlayanlar bunu yapanlardır” (30/38-39).

Konu ile ilgili görüş ve önerilerinizi yorum bölümünden iletebilirsiniz.