Borsada Açığa Satış Ne Demek?
Açığa satış (short selling), bir finansal enstrümanın (örneğin hisse senedi, tahvil gibi) fiyatının düşeceğini öngören bir yatırımcının, o enstrümanı satın almadan önce satışını yapması işlemine verilen isimdir. Borsada açığa satma işlemi, yatırımcının satışını yaptığı enstrümanı sonrasında satın alması ile tamamlanır. Açığa satış yapma, borsada yapılan bir işlemdir ve yatırımcının risklerini minimize etmek için bir strateji olarak kullanılabilir.
Hisseyi açığa satma işleminin nasıl yapıldığına dair bir örnek verecek olursak:
- Yatırımcı, bir hisse senedinin fiyatının düşeceğini öngörür.
- Yatırımcı, bir aracı kuruma (örneğin bir banka veya broker şirketine) giderek, o hisse senedini açığa satma işlemi yaptırır.
- Yatırımcı, hisse senedini satın almadan önce satar.
- Eğer her şey yolunda giderse beklediği gibi hisse senedinin fiyatı düşer ve yatırımcı hisse senedini gün sonu satın alarak, pozisyonunu kapatır.
- Burada hisse senedinin fiyatının düştüğü oranda kar elde eder.
Açığa Satış Örneği
Örneğin sabah Garanti Bankası hissesi 10 TL iken düşeceğini ön görerek 1000 lot hisse satar. 10×1000 lot = 10.000 TL hisse satmış olur. Gün içerisinde hissenin 9.5’a düştüğünü varsayalım. Gün içinde ya da gün sonunda 9.5 TL’den bu sefer hisse satın alma emri yollar. 9.5 TL x 1000 lot = 9.500 TL ödeme yapar. 10.000 TL’ye borçlanıp açığa sattığı hisseleri 9500 TL’ye yerine koyduğu için 500 TL kar etmiş olur.
Normal zamanlarda borsada her hisseyi açığa satabilirsiniz. Pandemi döneminde yapılan düzenlemede ise ilk önce bütün hisselerde açığa satma işlemi yasaklanmıştır. Daha sonra sırası ile likitide oranı yüksek olan Bist30 ve Bist 50 hisselerinin açığa satışına izin verilmiştir. SPK bazen hisselerin açığa pozisyon alma veya kredili işlemlere konu olmasını yasaklayabilir. Oynaklığı yüksek hisselerde bunu yaparak küçük yatırımcının risk almasını önlemeye çalışır.
Hisseyi açığa satma işlemi, yatırımcının satışını yaptığı enstrümanı sonrasında satın alması ile tamamlanır. Yatırımcı, satın aldığı enstrümanı satın almadan önce satışını gerçekleştirir ve pozisyonunu kapatır. Short selling işlemi, yatırımcının risklerini minimize etmek için bir strateji olarak kullanılabilir. Ancak açığa pozisyon alma yüksek risk içeren bir işlemdir ve yatırımcının dikkatli bir şekilde yönetimi gerekir.
