Favök Nedir? Favök Nasıl Hesaplanır?
Favök Nedir?
Hisse senedi yatırımı yapan yatırımcılar, temel analiz yöntemlerini kullanırlar. Favök temel analiz yöntemleri içerisinde bir kavramdır. Favök kelime açılımı olarak Faiz, Amortisman ve Vergi öncesi Kar anlamına gelmektedir. Şirketlerin finansal performansları değerlendirilirken sıkça başvurulan önemli bir göstergedir. Faiz ve Amortisman gibi giderlerin kesilmeden önce hesaplandığı ana karı temsil etmektedir. Ülkemizde Favök, Fvaök, Vafök gibi terimler kullanılır. Bu terimlerin hepsi aynı şeydir.
Dünya çapında kullanılan ortak bir temel analiz göstergesidir. Diğer ülkelerde ingilizce EBITDA denilmektedir. EBİTDA kelime açılımı Earnings Before Interest, Tax, Depreciation and Amortization’dur. Yani Faiz, Amortisman ve Vergi Öncesi Kar anlamındadır.
Favök, uzun vadeli temettü yatırımı yapanların en çok dikkat ettiği göstergelerden biridir. Favök’ü daha iyi anlamak için Temettü örneği ile devam edelim Örneğin ABC şirketi temettü dağıtacağını duyururken şirketin duyurusunun açıklama bölümünde ABC şirketi hisse başı Bürüt 1 TL net 0.90 TL nakit kar payı dağıtacağını duyurur. Bu duyuruda bürüt 1 TL ile anlatılmak istenen vergi gibi giderler düşülmeden önce dağıtılacak kardır. 0.90 TL ise vergi gibi giderler düşüldükten sonra dağıtılacak kardır. Favök için Net Gelir Öncesi Bürüt Kar’da diyebiriz.
Temettü dağıtım örneğini Favök ile ilişkilendirmemin amacı konuyu daha iyi anlamak içindir favök’te buna benzerdir. Şirketin bilonço kalemlerinden Faiz giderleri, Satış giderleri, Vergi giderleri, Amortisman giderleri gibi giderler favök hesaplanmasında dikkate alınır.
Favök Önemli Midir?
Favök/Ebitda şirketlerin ana karlarını gösterdikleri için önemlidir. Uzun vadeli yatırım yapılmadan önce araştırılan önemli göstergelerden biridir. Favök bir şirketin kuruluş amacıyla ilgili ana faaliyet karlılığını gösterir. Esas faliyet karı hakkında bilgi verir.
Favök Nasıl Hesaplanır?
Favök, Fvaök, Vafök yada Ebitda hepsi aynı göstergedir demiştik. Favök/EBITDA hesaplama formülü;
FAVÖK=Satışların Maliyeti+/- Faliyet Giderleri+/-Finansman Giderleri+/-Amortisman Giderleri
Yukarda verilen formülle favök hesaplamasını yapalım.
ABC Şirketi İçin;
- Net Satışlar 1.000.000 TL
- Satışların Maliyeti 150.000 TL
- Faliyet Giderleri 100.000 TL
- Finansman Giderleri 75.000 TL
- Amortisman Giderleri 90.000 TL
Şirketin ilk olarak Faliyet Karı(zararı) bulunur. Faliyet karını =1.000.000-150.000-100.000=750.000
Faliyet karı(zararı) 750.000 TL olan bir şirketen Favök hesaplaması yapılırken finansman giderleri ve amortisman giderleri faliyet karı(zararı) üzerine eklenir. FAVÖK=750.000+75.000+90.000=915.000 FAVÖK oranı 91.50%
Şirketlerin favök hesaplamaları yapan bazı hesap makinaları vardır. Bu hesap makinasına buradan ulaşabilirsiniz.
Favök/Ebitda Nasıl Yorumlanır?
Favök yorumu yapabilmek için hesaplama sonuçlarını bilmeniz gerekmektedir. Yapılan hesaplamalardan sonra çıkan sonuçlar/oranlar pozitif ise şirketin net kar elde ettiğini gösterir. Favök hesaplamaları sonucunda sonuçlar/oranlar negatif çıkarsa şirketin karlılık yada para akışında sıkıntı yaşadığı anlaşılır. Favök karı yıldan yıla artış gösteriyorsa şirket büyüyor ve gelişiyor demektir. Favök şirketin karlılığı hakkında bilgiler verirken şirketin elindeki nakit hakkında bilgi vermez.
Favök ile Şirket Değeri Hesaplama
Firma Değeri = Piyasa Değeri + Net Borç (Toplam Borç – Toplam Nakit)
Favök/Ebitda ile şirket değeri hesaplanırken kasada duran para eksi toplam borçlar artı olarak hesaplanır. Mantık olarak ters gibi dursa da aslında çok mantıklıdır. Detaylandırarak devam edeyim. Burada karıştırılmaması gereken bir husus vardır. Şirketin piyasa değeri ile firma değeri farklı şeylerdir. Biz firma değerine bakıyoruz. Örneğin borcu olmayan bir şirketin piyasa değeri 1 milyon Lira olsun. Kasasında duran para da 150.000 Lira olsun. Bu durumda firma değeri 850.000 Lira olur. Çünkü kasada duran 150.000 Lira yine şirketi alanın cebinde kalır maliyeti 850.000 Lira’ya düşer. Şirket değeri yine 1 Milyon Lira olan bir şirketin toplam borcu 300.000 Lira olsun. Bu durumda şirketi alan borcunu da alır ve firma değeri toplam 1.300.000 Lira olur.
Favök ile şirket değeri hesaplama bilanço kalemlerindeki gelir ve giderler eklenerek ve çıkartılarak hesaplanır. Örneğin Savunma sanayinde faliyet gösteren bir şirketin sektörel Favök çarpanı 10 olsun. Şirketin Türkiye Finansal Raporlama Standart’larına göre mali tablolorı düzenlediğinde Favök karını 5 Milyon Lira olarak hesapladığınızı varsayalım. Bu durumda 5.000.000*10=50.000.000 Firma değeri hesaplanır. Firma değerinin toplam hisse senedi sayısına bölünmesiyle de 1 Hisse fiyatı hesaplanır. Hisse senedi fiyatı hesaplama yapalım.
Şirketin firma değerini 50.000.000 Lira olarak hesapladığımızda hisse fiyatının ne kadar olması gerektiğini bulmak için toplam hisse senedi sayısını bilmemiz gereklidir. Örneğin ABC Firmasının toplam hisse senedi sayısı 35.ooo.ooo Adet olsun. 50.000.000/35.000.000=1.42 Lira
Burada yaptığımız hesaplamalar ile şirketin ilk olarak sektörel Favök çarpanına ulaştık. Ardından mali tablolara göre favök karını öğrendik ve sektör ortalaması ile favök karını çarptık. Ardından çıkan sonucu toplam hisse sayısına böldük. Şirketlerin borsa da işlem gören piyasa değerleri ile Favök hesaplamaları sonucu oluşan piyasa değerleri farklılık gösterebilir.
Favök tek başına bir hisse senedini analiz etmek için yeterli değildir fakat çok önemlidir. Özellikle yabancı yatırımcılar alım satım işlemleri yapamadan önce şirketlerin Favök karına dikkat ederler.
