SPK Lisansı Nedir?
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Lisansı, finansal piyasalarda yatırım danışmanlığı, yatırım tavsiyesi veya fon yönetimi gibi, alanında uzmanlaşmış kişileri belirlemek için verilen belgedir. Bu belge Sermaye Piyasası Lisanslama Sicil ve Eğitim Kuruluşu A.Ş (SPL) tarafından verilmektedir. Genellikle kişiler SPK lisansı olarak arama yaptığından SPK Lisansı olarak başlık açtım.
SPL Lisansları yetkilendirme düzeyine göre değişiklik göstermektedir. Yetki alanına göre SPL 8 Türde lisans vermektedir. SPK lisansı nedir? SPK lisansı nasıl alınır? yazımda Lisanslama ile ilgili tüm sorulara cevap vermeye çalışacağım. SPK lisanslama konumuzu başlıklara ayırarak devam edelim. Konumuz içerisinde işleyeceğimiz başlıklar;
- SPK, SPL Lisansı Nasıl Alınır?
- SPL Lisans Türleri
- SPL Lisansı Alma Şartları
- SPL Lisans Sınavı Konuları
- SPL Lisans Yenileme Eğitimi Nedir?
- SPL Lisans Sınavları Ücreti
SPK , SPL Lisansı Nasıl Alınır?
SPL Lisansı almak isteyen bir kişi lisans türüne göre üniversite mezunu olmak zorundadır Aşağıda lisans türlerine göre mezuniyet durumlarını yazdım. SPL Tarafından verilen Sekiz tür lisanstan hangisini almak isterseniz ilgili lisansın sınavlarına girmelisiniz. Konut değerleme lisansı haricinde diğer lisansların sınavlarına girmek için 2 veya yıllık üniversite mezunu olmanız gerekmektedir.
Konut değerleme lisans sınavı için mezuniyet şartı aranmaz fakat sınavda başarılı olup lisans belgesini almak için 2 yıllık bir üniversiteden mezun olmak gerekmektedir. SPK Lisans türlerini ve SPK Lisansı alma şartlarını başlıklar halinde yazmaya devam edelim.
SPK,SPL Lisans Türleri
- Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 1 Lisansı
- Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 2 Lisansı
- Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Lisansı
- Türev Araçlar Lisansı
- Kurumsal Yönetim Derecelendirme Lisansı
- Kredi Derecelendirme Lisansı
- Konut Değerleme Lisansı
- Gayrimenkul Değerleme Lisansı
Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 1 Lisansı: SPK, SPL Lisansı düzey 1 belgesine sahip olanlar, Borsa Üye Temsilcisi, İrtibat Bürosu Sorumlusu, Türev Araçlar Muhasebe ve Operasyon Sorumlusu, Takas ve Operasyon Sorumlusu, Müşteri Temsilcisi (Türev Araçlar), Müşteri Temsilcisi olarak çalışabilirler. Düzey 1 Lisansına sahip olmak için en az 2 Yıllık yükseköğretim düzeyinde bir okuldan mezun olmak şarttır.
Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 2 Lisansı: SPK, SPL Lisansı düzey 2 belgesine sahip olanlar, SPK Düzey 1 Lisansında bulunan iş kollarının yanında Şube Müdürü, İç kontrol elemanı, Araştırma Uzmanı, Portföy Aracılığı Müşteri Temsilcisi olarak çalışabilirler. Düzey 2 sınavlarına girip lisans belgesi almak isteyenlerin en az 4 Yıllık yükseköğretim düzeyinde bir okuldan mezun olmaları şarttır. SPL Düzey 2 lisansı almak için Düzey 1 Lisansına sahip olmak gerekmez.
Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Lisansı: SPK, SPL Lisansı düzey 3 lisans belgesine sahip olanlar, Düzey 1 ve Düzey 2 Lisanslarının iş kollarının yanında, Genel Müdür ve YK Üyeleri hariç Yönetici, Yatırım Danışmanı, Kurumsal Finansman Uzmanı, Portföy Yöneticisi, Teftiş Kurulu Başkanı, müfettiş ve risk yönetim elemanı olarak çalışabilirler. SPK Düzey 3 Lisansı için en az 4 Yıllık yükseköğretim düzeyinde bir okuldan mezun olmaları şarttır. SPL Düzey 3 lisansı almak için Düzey 2 Lisansına sahip olmak gerekmez.
Türev Araçlar Lisansı: Futures Sözleşmeleri, Forward Sözleşmeleri, Swap Sözleşmeleri gibi türev araçlarda işlem yapmak isteyenlerin alması gereken lisan türüdür. SPL Türev araçlar Lisansına sahip bir kişi, Türev Araçlar Personeli, Türev araçlar personelinin bağlı olduğu birimin yöneticisi, olarak çalışabilmektedir. Ayrıca düzey 3 Lisansına sahip bir kişi türev araçlar ile ilgili işlemler yapmak istediğinde Türev Araçlar Lisansına sahip olması gerekmektedir. SPL Türev araçlar lisansı için yükseköğretim düzeyinde bir okuldan en az 4 yıllık mezun olmak gerekmektedir.
Kurumsal Yönetim Derecelendirme Lisansı: SPL Tarafından verilen bu lisansa sahip olan kişiler, Yatırımcı İlişkileri Bölümü Yöneticisi, Yatırımcı İlşkileri Uzmanı gibi yönetici pozisyonlarında çalışabilirler. Kurumsal Yönetim Derecelendirme Lisansı almak isyenler En az 4 Yıllık Yükseköğretim bölümünden mezun olmaları gerekmektedir.
Kredi Derecelendirme Lisansı: Kredi derecelendirme kuruluşundan çalışmak isteyen kişiler ve Kredi derecelendirme uzmanı olmak isteyen kişiler Kredi derecelendirme lisansına sahip olmalıdır. SPL Tarafından verilen bu lisansı almak için en az 4 Yıllık üniversite mezunu olmak şarttır.
Konut Değerleme Lisansı: SPL Tarafından verilen Konut değerleme lisansına sahip olan bir kişi Konut değerlemesi yapabilir yada konut değerlemesi uzmanı olarak çalışabilir. Konut değerleme lisansı sınavlarına girmek için mezuniyet şartı yoktur fakat lisans belgesini almak için en az 2 yıllık bir fakülteden mezun olmanız gerekmektedir. Yani okul okurken, okulu bitirmeden Konut değerleme lisans sınavlarına giriş yapabilirsiniz.
Gayrimenkul Değerleme Lisansı: SPL Tarafından verilen bu lisans ile Gayrimenkul değerleme şirketlerinde gayrimenkul değerleme uzmanı olarak çalışabilir yada bireysel olarak gayri menkul değerlemesi yapabilirsiniz. Gayrimenkul değerleme lisansı almak için en az yıllık bir üniversiteden mezun olmanız gerekmektedir.
SPK, SPL Lisansı Alma Şartları
- Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 1 Lisansı ve Konut Değerleme Lisansı için en az 2 yıllık yükseköğretim düzeyinde, diğer tüm lisanslar için ise en az 4 yıllık yükseköğretim düzeyinde eğitim almanız gerekmektedir.
- Lisans almak isteyenler için herhangi bir yaş sınırı yoktur.
- SPL Lisansı almak için ilgili lisans sınavında başarılı olunması gerekmektedir.
- Lisans Sınavlarında başarılı olmak için sınav konularının her birinden 100 üzerinden en az 50 alınması ve tüm sınav konularından alınan notların aritmetik ortalamasının en az 60 olması gerekmektedir. Geçerli not almak amacıyla girilen sınavlarda daha düşük not alınması halinde önceki not geçerliliğini korur.
- Sınavlarda başarısız olanların, yeniden girecekleri sınav sayısında herhangi bir sınırlama yoktur. Ancak, aynı konudaki sınavların arasında en az 60 gün olur. Elektronik ortamda yapılan sınavlara katılanlar, sınav tarihlerinden önceki veya sonraki 60 gün içinde yapılacak kağıt ortamındaki sınavlara da girebilirler.
Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 1 Lisansı;
- Dar kapsamlı sermaye piyasası mevzuatı ve meslek kuralları,
- Sermaye piyasası araçları 1,
- Yatırım kuruluşları,
- Takas, saklama ve operasyon işlemleri.
Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 2 Lisansı;
- Geniş kapsamlı sermaye piyasası mevzuatı ve meslek kuralları,
- Sermaye piyasası araçları 1,
- Sermaye piyasası araçları 2,
- Yatırım kuruluşları,
- Finansal piyasalar,
- Takas, saklama ve operasyon işlemleri,
- Finansal yönetim ve mali analiz,
- Ticaret hukuku,
- Muhasebe ve finansal raporlama.
Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Lisansı;
- Geniş kapsamlı sermaye piyasası mevzuatı ve meslek kuralları,
- Sermaye piyasası araçları 1,
- Sermaye piyasası araçları 2,
- Yatırım kuruluşları,
- Finansal piyasalar,
- Takas, saklama ve operasyon işlemleri,
- Finansal yönetim ve mali analiz,
- Ticaret hukuku,
- Muhasebe ve finansal raporlama,
- Genel ekonomi,
- Temel finans matematiği ve değerleme yöntemleri,
- Kurumlarda ve sermaye piyasasında vergilendirme.
Türev Araçlar Lisansı;
- Geniş kapsamlı sermaye piyasası mevzuatı ve meslek kuralları,
- Sermaye piyasası araçları 1,
- Sermaye piyasası araçları 2,
- Yatırım kuruluşları,
- Finansal piyasalar,
- Temel finans matematiği ve değerleme yöntemleri,
- Türev araçlar, piyasalar ve risk yönetimi,
- Kurumlarda ve sermaye piyasasında vergilendirme.
Kurumsal Yönetim Derecelendirme Lisansı;
- Geniş kapsamlı sermaye piyasası mevzuatı ve meslek kuralları,
- Temel finans matematiği ve değerleme yöntemleri,
- Ticaret hukuku,
- Muhasebe ve finansal raporlama,
- Kurumsal yönetim.
Kredi Derecelendirme Lisansı;
- Geniş kapsamlı sermaye piyasası mevzuatı ve meslek kuralları,
- Temel finans matematiği ve değerleme yöntemleri,
- Ticaret hukuku,
- Muhasebe ve finansal raporlama,
- Kredi derecelendirmesi.
Konut Değerleme Lisansı;
- Dar kapsamlı sermaye piyasası mevzuatı ve meslek kuralları,
- Gayrimenkul değerleme esasları.
Gayrimenkul Değerleme Lisansı;
- Dar kapsamlı sermaye piyasası mevzuatı ve meslek kuralları,
- Gayrimenkul değerleme esasları,
- İnşaat ve gayrimenkul muhasebesi,
- Gayrimenkul mevzuatı.
NOT: Sınav konularının alt başlıkları Kurul tarafından belirlenir.
Lisans Yenileme Eğitimi
SPK Lisansına sahibi olanlar her 3 yılda bir lisans yenileme eğitimlerine katılmak zorundadırlar. Lisans yenileme eğitimleri sonunda sınav yapılmaz. Ancak, eğitimin içeriğinde bulunabilecek not verilmeyen değerlendirme sorularının doğru cevaplanması ve eğitim süresinin en az % 90’ına katılım zorunludur. Bu zorunluluklara uymayanlar eğitimi yeniden almak zorundadırlar.
Lisans yenileme eğitimlerine katılmayan kişilerin lisansları geçici olarak askıya alınır. Lisans yenileme eğitimlerine katılırsanız lisansınız tekrar aktif olur. Lisans yenileme eğitimine katılmayanlar lisansın sahip olduğu yetkileri kullanamazlar.
SPL Lisans ücretleri yıllara göre değişiklik göstermektedir o sebeple burada bir ücret paylaşımı yapmayacağım ama lisans ücretlerini görebileceğiniz resmi kurum sayfasına bağlantı linki ekleyeceğim. SPL güncel Lisans ücretleri için TIKLAYIN
Kaynaklar: