stresle başa çıkma yolları

3-STRESLE BAŞA ÇIKMA YOLLARI

Stresle başa çıkmak için öncelikle stresin kaynağını belirlemelisin ve bunu düzeltmek için alternatifler oluşturmalısın. Bunun için değişmen gerekebilir ve kendine bu yaştan sonra nasıl değişirim sorusunu yönetebilirsin. İnsan isterse değişir. Peki ne yapmalı değişmek için?
-Degişimin gerekli olduğuna inanmalı ve değişmek istemeli
-Bu değişimin nasıl olması gerekektiğiyle ilgili iyi bir yol gösterenden yardım almalı
-Yeni öğrendiklerini aktif olarak tekrarlamalı. Çünkü öğrenme tekrarlarla mümkündür.

Stres ile başa çıkmada bazı tekniklere göz atmak gerekirse:

1-BEDENSEL TEKNİKLER

Öncelikle gevşeyin. Çünkü insan bedeni hep kasılıp hem gevşeyemez. Gevşediğiniz taktirde kasılmalarınız son bulur.
Gevşemenin en önemli koşulu doğru nefes almanın bilinmesidir. İyi bir nefes, burundan alınır, sessiz olur ve akcigerin bütünü dolsurarak diyaframı aşağı iter.

Sakin ve olgun insanlar ağır ve dengeli; sinirli insanlar sık ve yüzeysel; huzursuz ve endişeli insanlar yüzeysel ve kesik kesik; hırslı insanlar dengesiz ve düzensiz nefes alırlar. Bu sebepten Uzakdoğu’da insanı tanımak için nefesini dinle derler.

Stresli olduğunuz durumlarda derin nefes alarak stresinizi azaltabilirsiniz ve günlük olarak nefes egzersizleri yapabilirsiniz.

2- Nefes Egzersizleri

1-Gözlerinizi kapatarak yavaş ve derin bir nefes alın. Aldığınız havayı geri verin, hepsini çıkatdığınızdan emin olun.Tekrar derin bir nefes alın. Nefes alırken hayalinizdr bir sayısını canlandırın ve nefesinizi üç saniye tutarak geri bırakın. Nefes alın hayalinizde 2 sayısını canlandırın. Nefesinizi üç saniye tutarak aldığınız nefesi tamamiyle geri verin. Bunu hayalinizde 8 sayısını canlandırana kadar devam edin. Nefes alıp verirken odağınız aldığınız ve verdiğiniz nefeste olsun.
2-Kendi kendinize içinizden beş deyin ve dikkatinizi bu sayıda topladığınız sırada yavaş derin ve tam bir nefes alın. Ciğerlerinizdeki havanın tamamını boşaltın. İçinizden dört deyin ve derin bir nefes daha alın. Bu nefesi boşaltırken kendi kendinize :”Beşten daha gevşrk ve sakinim. ” deyin. Nefes alın ve içinizden üç deyin. Nefesinizi tam olarak verirken kendi kendinize:”Dörtten daha gevşek ve huzurluyum diye tekrarlayın.
İçinizden önce iki sonra bir sayılarını geçirin ve yine içinizden: “Şimdi birde iki de olduğumdan çok daha gevşek ve rahatım” diyerek tekrarlayın. Bir sayısına geldiğinizde baştaki durumdan kendinizi daha rahat hisseseceksiniz.

3- Fiziksel Eğzersizler

Fiziksel eğzersizler bedenen daha iyi olmamızı sağlarken hayata da olumlu bakmamıza yardımcı olur.
Fizik eğzersizleri: kalp ve ciğer dayanıklılığı, esneklik, kas güçlülüğü ve dayanıklılık sağlar.

Güne sağlıklı bir kahvaltının ardından yarım saatlik bir spor yapılmasıyla başlanması hem stresinizi azaltır hem enerjinizi artırarak daha verimli bir gün geçirmenize yardımcı olur.

4-Sağlıklı Beslenme

Her insanın bir ayar mekanizması vardır. Bir çok insandan duymuşuzdur su içsem bile yarıyor derler. İşte bunun sebebi hipotalamusta bulunan ve her insan için ayrı programlanmış olan ayar mekanizmasıdır ve kalıtsaldır. Ayar mekanizmasını düzenli fizik egzersizleri ve sağlıklı bir diyetle değiştirmek mümkündür.
Sağlıklı bir beden sizi stresle mücadelenizde daha etkin olmanızı sağlar.

Sağlıklı bir beden için:

1. -Çeşitli yiyecekler yiyin: Her çeşit meyve sebze bulunan bir diyet listeniz olsun. Et, balık ürünleri, tahıl, kuruyemiş gibi gıdaları tüketmeye özen gösterin. Fakat yeterli miktarda olmasına dikkat edin. Az ya da çok değil.
2. -İdeal kilonuzu koruyun: Standartlar doğrultusunda yaşınıza boyunuza göre olan kiloyu belirleyin ve o kiloyu koruyun.
3. -Çok yağdan ve kolesterolden kaçının: Yağlı yiyecekler kalp sağlığınızı bozarak yaşamınızı olumsuz yönde etkiler.
4. -Fazla şekerden uzak durun: Vücudun ihtiyacı olan şeker yediğimiz meyve ve sebzelerde bulunmaktadır. Ek olarak çaya şeker koymamıza ya da kahveyi şekerli içmemize gerek yok.
5. -Fazla sodyumdan uzak durun
6. -İçki kullanıyorsanız makul ölçüde kalın

2-ZİHİNSEL TEKNİKLER

İnsanın hayatında stres iç ve dış kaynalıdır. İç kaynaklı stres insanın kendine dair oluşturduğu makul sayılmayan düşünceleridir. Bunları şöyle sıralayabiliriz :

Varsayım 1-Bireyin ailesi, arkadaşları, çevresi ve onu tanıyan tüm kişiler tarafından sevilmesi gerekir.

Varsayım 2– Üzerinize aldığınız bütün işlerde mutlaka o işi en iyi bilen, kusursuz yapan ve her zaman en mükemmel kişi olmanız gerekir.

Varsayım 3– İnsanların mutsuzluğuna ve üzülmesine sebep olan çevrelerinde meydana gelen olaylardır.

Varsayım 4– İnsanların ve diğer olaylstın istediğimiz gibi olmaması dehşet vericidir.

Varsayım 5– Geçmişte geleceği belirleyen pek çok şey vardır.

Varsayım 6– İnsanlar çabuk kırılır ve onları hiç bir zaman incitmemek gerek.

Varsayım 7– İnsanların sizi onaylamadığı durumlarda bu sizin hatalı ve kötü olduğunuzu gösterir.

Varsayım 8– İyi ilişkiler karşılıklı fedakarlık ve verme üzerine kuruludur.

Varsayım 9– Kendini düşünmek kötü, yanlış ve bencilce bir harekettir.

Varsayım 10– Kendinizi yalnız hissediyorsunuz ve yaşadıklarınızı, duygularınızı kontrol edemiyorsunuz.

Varsayım 11– Mutluluk, huzur kavramları başkalarıyla mümkündür. Yalnız başına gerçekleşmez.

Varsayım 12– Mutluluk koşuşturma içinde olmamak ve bol boş zamana sahip olarak kazanılır.

Varsayım 13– Kızgınlık mutlaka kötü ve yıkıcıdır.

Varsayım 14– Acı çekmemeniz gerekir. Çünkü sizin hakkınız iyi bir hayattır.

Varsayım 15– Hayatın küçük zorlukları ve sorumluluklarından kaçmak, onlarla jarşı karşıya kalmaktan daha kolaydır.

Varsayım 16– Mükemmel bir aşk, mükemmel bir ilişki vardır.

Varsayım 17– Hayatta insanın kendisinden daha başka, daha güçlü, daha büyük destekler gereklidir.

Öncelikle zihninizi bu varsayımlardan temizlemeniz gerekir. Çünkü insan hata yapabilir bu hatanın farkında olup onu düzeltebilir. Hayatta herşey insan içindir. Gerektiğinde acı çekmelisin ki mutluluğun farkına varıp huzur bulmalısın.

Herkes sizi sevmek zorunda değil ya da herkes sizi doğru bulmak zorunda değil. Her birimiz farklı ailelerde dünyaya geldik ve farklı kültürlerle yetiştik. Yetiştirilme biçiminizle doğrularınız şekilleriniz. Herkesin doğrusu kendi bakış açısına göre değişir. Bu nedenle siz kendinize yakın kişilerle sosyalleşmenizi sağlayabilirsiniz.

Yalnızlık her zaman kötü değildir. Kişinin kendiyle başbaşa kalmaya kendini dinlemeye ihtiyacı vardır. Kişi kendiyle de mutlu ve huzurlu olabilir.

Kişi önce kendi düşünmeli aynı zamanda başka kişilerde zararlı olmayacak ya da fayda sağlayacak davranışlarda bulunmalıdır. Başka birinin mutluluğu kendini mutsuz etmemmeli.

İnsan çeşitli duyguları barındıran bir varlıktır. Kişi gerektiğinde öfkelenebilir ya da kızabilir bu o kişiyi kötü yapmaz. Önemli olan öfkeni kontrol edebilmendir.

A-B-C Modeli
A: Olay
B: Yorum ve yaklaşım biçiminiz
C: Duygu ve davranış

Çoğu zaman yorum ve yaklaşım biçimini olay olarak ifade ederiz. Bunu şöyle ifade edebiliriz; örneğin bir işyerinden birinin sizi arayıp gelmenizi söylemesi bir olaydır. Sizin yine mi ben bıktım bu işten diye düşünmeniz yorumlamanızdır. Öfkeyle hazırlanıp işe gitmeniz duygu ve davranış biçiminizdir. Oysaki herkesin başına gelebilecek bu olay; bana ihtiyaçları olmuş, bensiz çözemedikleri bir problem var sanırım diye yorumlanabilir. Mutlu ve kaygısız bir şekilde iş yerinize gitmenizi sağlar böyle düşünmeniz. Çünkü insanların size ihtiyaçlarının olması sizi mutlu eder.

Hayatınızda acelecilikten sürekli başarıya ulaşmaya çalışmaktan ve en önde olma isteğinizden vazgeçin ve hayatın tadını çıkarın. Kendinize sakin bir çalışma ortamı hazırlayın. Planladığınız işleri daha sakin bir şekilde ve hemen bitirme amacıyla değil güzel bir ürün koyma amacıyla yapın.

Sözleriniz, konuştuğunuz kelimeler çok önemli insanları kırmadan konuşun ve onların ne dediğine kulak verin. İnsanları önemseyin.

Kendinize zaman ayırın. Eğzersiz yapın. Kendinizi geliştirmek içn kitap okuyun. Sakin bir yürüyüş yapın. Parkta bahçede gezinin.

İllaki tam vaktinde biyerde olmak zorunda olmayı kendinize bir kural haline getirmeyin. Beş on dakika geç ya da erken bir esneklik payı bırakın.

Kendinizle kalabilecek bir zaman oluşturun. Düşünün kendinizi, çevrenizi. Kendinizle ilgili keşfedecek bir sürü şeyinizin olduğunu unutmayın.

Kendinize düşmanlık beslemeyin. Kendinizi sevin. Güzel dostluklar edinin. Sizi dinleyen ve sizin de dinlemek istediğiniz kişilerle arkadaş olun. İnsanları önemseyin ve onları dinleyin.

Değer verecek şeyler bulun. Değer vermek insanın hayatına anlam katar.

Güvenli bir tavrınız olsun. Peki bu nasıl olcak diye sorarsanız şöyle maddeler halinde sıralanabilir:

• Açık, samimi, dürüst ve doğrudandır.
• Kendisini ve duygularını açıkça ortaya koyar.
• Gerektiği yerde kendini över ancak asla başkalarını küçük düşürmez ve kötülemez.
• Başkalarının olımlu özelliklerini görür ve konuşur.
• Karşısındakinin kendisini iyi hissetmesini sağlar.
• Tehdit etmez, işbirliğinin olumlu sonuçlarından haberdar eder.
• Haklarını korur ancak başkalarının hak ve duygularını hesaba katar.
• Sorumluluk taşır.
• Seçimlerini kendi amaçları doğrultusunda yapar.

Bnun sonucu:Çevrelerinden takdir gören, istenen ve aranan kimseler olurlar.

Zamanınızı iyi kullanın ve her gün yapacağınız işler listesi oluşturun. Ailenizle zaman geçireceğiniz hobinizi yapacağınız zamanınız olsun. Plan yaparsanız bunu mu önce yapsam şunu mu önce yapsam diye düşünmezsiniz. Yapacagınız şeyler bellidir ve onları yapmanın mutluğuyla gününüzü stressiz sonlandırırsınız.

Stresin en önemli sonucu öfkedir. Öfkeyi kötü bir kavram olarak ele almak doğru olmaz. Stres insan hayatında nasıl gerekli olduğu gibi öfkede insandoğasında bulunur. Önemli olan oluşan öfkeyi kontrol edebilmektir. Peki öfekeyi nasıl kontrol edebiliriz? Elbette bununda yolları mümkün. Öfkeyi nasıl kontrol edebileceğimizi maaddeler halinde ele alalım:
-Öncelikle ökfenizi kabul edin. Öfekeli olduğunuzu kendinize itiraf edin. Kabul etmediğiniz öfke daha büyük tehlikelere yol açabilir.
-Öfkenizin kaynağını bulun. Sizi öfkelendiren sebebin nasıl ortaya çıktığını bulun.Örneğin eşinize duyduğunuz öfkeden dolayı çocuğunuzun yaptığı bir davranışa bağırmanızın altında eşinize duyduğunuz öfke vardır.
-Neden öfkeli olduğunuzu anlayın. Öfkenin kaynağı eşinizin olduğunu bulduğunuzu varsayalım. Neden öfkelisiniz. Onun size olan davranışı ya da ilgisizliği mi sizi bu öfkeye sürükledi bunu belirlemelisiniz. Ya da patronunuzun size verdiği maaşın az olduğunu düşğndüğünüz için mi bu kadar öfkelisiniz?
-Öfkeyle mücadele edin. Sizi öfkelendiren eşiniz ise çocuğunuza kızmak yerine eşinizle uygun bir vakitte yapıcı olarak konuşun ya da patronunuzla maaşınızın az olduğunu konuşabilirsiniz. Konuşmadan önce etkili bir konuşma yapmaya ikna etmeye hazırlanmalısınız.

DAHA İYİ BİR HAYAT İÇİN

Dünyada yaşayan herkes mutlu olmak istemekte fakat biçok kişi bunu başaramamaktadır. Çünkü mutluluk esas olarak bir tavır meselesidir. Peşinden koşulanlar insanlara mutluluğu getirmemekte, mutluluğun kendisi bir çaba gerektirmektedir.
İnsan yaşadığı hayattan hoşnut değilse, yanlış yöne bakıyor demektir. Mutlu oşmak için insan dışına değil öncelikle içine bakmalıdır. İnsanların büyük çoğunluğu mutluluğu dışlarından beklemektedir. Dış şartlar mutluluğu etkilesede mutluluk bütün yönüyle dışta değildir.

Mutluluğun esas olarak bir tavır meselesi olduğunu söyledik. Bu tavrın içinde en başta, hayat ile ilgili sorumluluğun kendimize ait olduğunu kabullenmek vardır.

Öncelikle kendinize “gerçekten mutlu olmak istiyor muyum?” diye sorun. Mutlu olmak isteyenin kendisi ile dost olması gerekir. Daha doğrusu kendisi ile dost olmayı başarması gerekir. Kendisi ile barışık olmalıdır.

Kendisi ile barışık olmaya karar veren kişi, kendine sıkıntı vermekten, eziyet etmekten kaçınır. Çünkü artık açık seçik bilinmektedir ki, iyi ve olumlu düşünceler beden kimyasını belirli bir yönde, kötü ve olumsuz düşünceler bir başka yönde etkilemektedir.

İnsan attığı olumlu adımların bilincinde olmalıdır. Bunun için kendinize gurur veren işlerin üzerinde durun, bunları kendi kendinize vurgulayın ve kendinizi ödüllendirin. Kısacası başarınızın tadını çıkarın.

Hayat büyük olayları beklerken arada geçen zaman değildir.
Hayat bir bütündür. Amacınız her ne ise hayatla bütünleşmeli ve size zevk vermelidir. Mutluluk yaşanılandan zevk almaktır, bir yere ulaşmak değil. O yere ulaşma süreci size zevk veriyorsa, amacınız hayatunızla bütünleşiyor demektir. Aksi takdirde insan yıllarını bir noktaya ulaşmak için harcar ve çok kerede o noktaya vardığında yaşama sevincini kaybetmiş olur. Bu sebeple hayatı ertelememek gerekir. İnsan işini yaparken hayatı severse, sevdiği hayatı yaşarken de işini zevkle yapmış olacaktır.

Dünyayı ve insanları değiştirmek için gücümüz ve imkanımız sınırlıdır. Oysa kendimizle ilgili değişiklikler yapmak konusunda imkanlarımız çok daha büyüktür.

Hayatı yaşamak için elimizde tek bir fırsat vardır. Bunu değerlendirmek için aktif ve bilerek yaşamak zorundayız. Bunun yolu da bilgili ve donanımlı olmaktır.

Dolu dolu yaşamanın bir yolu da insanın dünyaya kendi kafasındaki kalıplarla bakmaması, insan ilişkilerinde esnek ve rahat olabilmesidir. Böylece kişi karşısından gelen yaklaşımlara da açık olmak ve kendi tavır ve düşüncesini bu yaklaşımlar doğrultusunda sürekli olarak yeniden düzenlemek imkanına sahip olur.

Hayatı daha iyi yaşamada ki çözüm kaybolmayacak değerlerle donanmaktır. Okunan kitaptan, dinlenen müzikten, bakılan resimden zevk almakta bunlar üzerine konuşacak dostlara sahip olmakta, sevmekte, ürün vermektedir. Çünkü bunlar verdikçe çoğalır,paylaştıkça artar. Bunlar herhangi bir güç ve ya şansızlık tarafından elinizden alınabilecek, sizden ayrılabilecek parçalar değildir. Kısacası çözüm varlıklı olmakta değil, var olmaktadır.
Bunu gerçekleştirmek için insan önce kendi beklentilerini tanımalı, hayatı ile ilgili önceliklerini saptamalı ve zamanını bunlara yönlendirmelidir.
Daha iyi yaşamak için en çnemli adımlardan biri kişinin kendi sınırlarını ve gücünü tanımasıdır. Sınırlarını tanımayan insanı birçok tehlile bekler. Stres ruhsal ve bedensel sınırların zorlanmasıyla ortaya çıkar ve bildiğimiz gibi dış şartlardan çok iç şartlardan kaynaklanır. İnsanın sınırlarını tanıması ve beklenti düzeyini çok yüksek tutması iç gerginliğe, bu da beden kimyasında değişikliğe neden olur. Rekabet, iddiacılık, üstünlük, eleştiriye kapalı olmak da iç gerginliğe sebep olur.
Olmuş olanı değiştiremezsiniz. Bu yüzden hayıflanmayı, keşkeleri,bırakın. Olmuş olandan ancak ders çıkarmak mümkündür. Bunu yapın. Olmuş olan, seçtiğimiz yolun daha önceki seçimlerimizin sizi getirdiği kaçınılmaz noktadır. Bunun yerine o sırada olacak olana istediğiniz doğrultuda yön vermeye gayret edin.

Hiçbir şeyden şikayet etmemmeye hoşunuza gidecek şeyleri yapmaya çalışın. Kendinize ihtiyacınız olanı verin. Yapacagınız şey kendinize dikkat etmek ve kendinizi kollamaktır.
Mükemmele ulaşmanın mümkün olmadığı kabul edin. Ancak gelişme ve ilerleme için çaba gösterin. Kendinizi ispat ermek için verilen fırsatları iyi değerlendirin fakat her zaman herkese kendinizin değerli olduğunu göstermeye çalışmayın.

Zihninizi hayatın zevk veren ve rahatlatan cepheleri ile meşgul etmeye çalışın. Her insanın rahatlık duyacağı anıları ve gelecekle ilgili kendisine zevk veren umutları vardır.

Unutmayın ki mutluluk yolunda en önemli adım iradenizin dışındaki şeylere üzülmekten vazgeçmekle atılır.

Stres ile başa çıkmak yollarını, stresin hayat kalitemizi nasıl etkilediğini, stresten kurtulma yollarını, stesin uyku ile bağlantısını, stresin ne demek olduğun, hayatta doğru olarak bildiğimiz yanlışların veya varsayımların hayatımızı ne kadar etkilediğini, nasıl strsle mücadele edeceğimizi, zaman ile stresin alakası, stresin doğurduğu öfke ve siniri anlatmaya çalıştım. Umarım faydalı bir yazı olmuştur.

Konu ile ilgili görüş ve önerilerinizi yorum bölümünden iletebilirsiniz.